Rijksoverheid is opnieuw gestart met de voorlichtingscampagne “Doe Je Updates”

De Nederlandse Rijksoverheid is opnieuw gestart met de voorlichtingscampagne “Doe Je Updates”, een initiatief dat burgers oproept om hun slimme en met het internet verbonden apparaten regelmatig te updaten. Met deze campagne wil de overheid het bewustzijn vergroten over de risico’s van slecht beveiligde apparaten in een tijd waarin steeds meer huishoudens gebruikmaken van zogenoemde Internet of Things (IoT)-apparaten.

Het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat (EZK) benadrukt dat de herstart van de campagne noodzakelijk is vanwege de voortdurende groei van het aantal apparaten dat met het internet is verbonden, zoals slimme thermostaten, beveiligingscamera’s, slimme speakers, deurbellen en zelfs keukenapparaten. Volgens het ministerie vormt de toenemende connectiviteit een groeiend veiligheidsrisico, zeker wanneer gebruikers nagelaten updates installeren die beveiligingslekken dichten.

De campagne Doe Je Updates maakt deel uit van het bredere programma Veilig Internetten, dat zich richt op het versterken van digitale weerbaarheid onder burgers. De campagne werd voor het eerst gelanceerd in 2022, maar wordt nu opnieuw onder de aandacht gebracht vanwege recente onderzoeksresultaten en maatschappelijke ontwikkelingen.

Uit het onderzoek Alert Online 2025, uitgevoerd in opdracht van het ministerie van EZK, blijkt dat 89 procent van de Nederlanders minstens één IoT-apparaat in huis heeft. Bovendien gaf driekwart van de respondenten aan in het afgelopen jaar te maken te hebben gehad met een poging tot cybercriminaliteit, variërend van phishingmails tot pogingen tot hacken van persoonlijke accounts. Volgens het ministerie worden bij dergelijke digitale aanvallen soms ook slecht beveiligde apparaten ingezet die onderdeel vormen van grotere netwerken van gehackte apparatuur, de zogenoemde botnets.

Hoewel de overheid in haar toelichting verwijst naar voorbeelden van overgenomen apparaten — zoals het incident in 2019 waarbij een slimme kattenvoederbak op afstand werd gehackt — blijft de nadruk liggen op algemene bewustwording in plaats van op specifieke technische risico’s. In het persbericht stelt de overheid:

“Cybercriminelen kunnen slecht beveiligde apparaten hacken of overnemen en deze gebruiken voor onder andere DDoS-aanvallen, het versturen van phishingmails, het installeren van ransomware of het stelen van persoonlijke gegevens. Daarnaast kunnen ze in sommige gevallen zelfs het apparaat op afstand bedienen. Daarom is het cruciaal om apparaten te voorzien van de laatste beveiligingsupdates.”

Hoewel deze waarschuwing terecht wijst op de gevaren van verouderde software, is het feitelijk zo dat grootschalige aanvallen via IoT-apparaten — zoals ransomwareverspreiding of phishing — in de praktijk zelden voorkomen. De meeste bekende incidenten waarbij IoT-apparaten werden misbruikt, betroffen grootschalige DDoS-aanvallen, waarbij gehackte apparaten massaal werden ingezet om websites of online diensten plat te leggen.

Het onderzoek van het ministerie vermeldt verder dat ongeveer twee derde van de Nederlanders aangeeft hun IoT-apparaten regelmatig te updaten. Van deze groep doet ongeveer zeventig procent dat met het doel om hun apparaten beter te beveiligen tegen digitale dreigingen. Opvallend is echter dat in het onderzoek niet duidelijk wordt omschreven wat precies onder een “slim apparaat” wordt verstaan. Daardoor kan de interpretatie per deelnemer verschillen — de een rekent daar bijvoorbeeld een smartphone of laptop onder, terwijl een ander enkel denkt aan slimme huishoudelijke apparaten zoals verlichting of robotstofzuigers.

Met de vernieuwde campagne wil de Rijksoverheid gebruikers er opnieuw van bewust maken dat het regelmatig updaten van apparaten een eenvoudige maar effectieve manier is om digitale risico’s te verkleinen. Naast het uitvoeren van updates adviseert de overheid ook om sterke, unieke wachtwoorden te gebruiken en standaardinstellingen van apparaten te wijzigen zodra deze in gebruik worden genomen.

De campagne zal de komende periode via verschillende kanalen worden verspreid, waaronder televisie, radio, sociale media en online platforms, om een zo breed mogelijk publiek te bereiken. De boodschap blijft eenvoudig maar urgent: “Doe je updates, houd je apparaten veilig.”

Door: Drifter