Signal dreigt Europa te verlaten bij invoering van chatcontrole

De chatapp Signal heeft aangekondigd dat zij zich uit de Europese markt zal terugtrekken als de Europese Unie daadwerkelijk de zogenoemde chatcontrole invoert. Volgens ceo Meredith Whittaker is de kern van het probleem dat deze wetgeving aanbieders van communicatiediensten zou verplichten om een achterdeur in hun systemen te bouwen, waardoor versleutelde berichten door derden kunnen worden gecontroleerd. Dit zou volgens haar direct ingaan tegen de fundamentele belofte van Signal: volledig versleutelde, veilige en privécommunicatie zonder inmenging van buitenaf.

Whittaker stelt dat Signal in geen enkel scenario bereid is de beveiliging van zijn gebruikers te verzwakken. Zij benadrukt dat de app enkel kan functioneren zolang gebruikers erop kunnen vertrouwen dat hun communicatie beschermd blijft tegen afluisteren en manipulatie. Wordt Signal door de EU verplicht om dit principe los te laten, dan ziet het bedrijf geen andere uitweg dan Europa te verlaten. Volgens Whittaker zou het ondermijnen van encryptie de digitale veiligheid van miljoenen mensen in gevaar brengen, waaronder journalisten, activisten en gewone burgers die hun privacy willen beschermen.

Het plan voor chatcontrole is onderdeel van een wetsvoorstel van de Europese Commissie dat zich richt op de bestrijding van online seksueel kindermisbruik. De voorgestelde maatregelen zouden technologiebedrijven dwingen om materiaal dat verband houdt met kindermisbruik te detecteren en rapporteren. Dat kan in de praktijk alleen door alle berichten – ook versleutelde privéchats – te scannen of toegankelijk te maken voor opsporingsdiensten. Critici waarschuwen dat dit neerkomt op massale surveillancemiddelen die misbruikt kunnen worden, en dat de bestaande belofte van end-to-end-encryptie in feite onmogelijk wordt.

Binnen de Europese Unie wordt fel gedebatteerd over dit voorstel. Voorstanders menen dat het een noodzakelijke stap is in de strijd tegen het verspreiden van kindermisbruikmateriaal en de bescherming van kinderen online. Tegenstanders wijzen er echter op dat de maatregel een fundamentele inbreuk maakt op privacyrechten en digitale veiligheid, en dat het bovendien onduidelijk is of de beoogde technologie in de praktijk wel betrouwbaar en proportioneel kan werken.

Een aangepast compromisvoorstel voor chatcontrole ligt inmiddels klaar en zal deze maand besproken worden tijdens de bijeenkomst van de Raad voor Justitie en Binnenlandse Zaken. Deze vergadering vindt plaats op 13 en 14 oktober, waarbij het onderwerp op de tweede dag behandeld wordt. Nederland heeft laten weten het huidige voorstel niet te steunen. De demissionaire minister van Justitie en Veiligheid heeft de Tweede Kamer hierover geïnformeerd en benadrukt dat Nederland ernstige bedenkingen heeft bij de gevolgen voor privacy en encryptie. Wat de definitieve positie van andere EU-lidstaten zal zijn, is op dit moment nog onduidelijk.

Door: Drifter