Softwaremakers waarschuwen: softwarepiraterij opnieuw in de lift – wat kan eraan worden gedaan?

Softwarefabrikanten slaan opnieuw alarm over de groeiende omvang van softwarepiraterij. Ondanks strengere beveiligingsmaatregelen, voortdurende investeringen in licentiecontroles en de opmars van abonnementsmodellen, ervaart bijna een derde (31%) van de bedrijven dat piraterij een ernstige vorm van omzetverlies is geworden. Een nog grotere groep ziet het als een matige, maar wijdverspreide bedreiging.

Ongeautoriseerd gebruik blijft wereldwijd een hardnekkig probleem

Uit nieuw onderzoek blijkt dat vooral China, Rusland en India grote brandhaarden zijn voor ongeautoriseerd gebruik van software. Daarnaast valt op dat ook Europese landen, waaronder Duitsland, een groeiende rol spelen. Duitsland stijgt zelfs naar de zesde plaats op de ranglijst van landen waar veel onrechtmatig gebruik van software voorkomt, met name bij technische toepassingen zoals engineering software, simulatieprogramma’s en CAD-oplossingen.

Bedrijven verzamelen data – maar analyseren haar amper

Een van de meest opvallende problemen is het gebrek aan zicht op daadwerkelijk gebruik van software.

• 30% van de softwarebedrijven verzamelt wel telemetriegegevens, maar doet er vervolgens niets mee.
• Hierdoor missen zij cruciale inzichten om piraterij, licentiemisbruik, klantgedrag en productinteresse in kaart te brengen.

Deze blinde vlek belemmert niet alleen de handhaving van licenties, maar ook strategische beslissingen over de productontwikkeling, klantbehoud en prijsmodellen.

Piraterij en licentiemisbruik zijn groter dan veel bedrijven willen erkennen

Hoewel slechts 31% piraterij als een groot probleem benoemt, ervaart 43% het als een matig maar reëel risico. Datzelfde geldt voor licentiemisbruik: 25% ziet het als een groot probleem, maar ruim 40% ondervindt het op z’n minst regelmatig.

Sommige bedrijven hebben zo weinig overzicht dat 8% niet eens weet hóe ze precies inkomsten verliezen – een stijging ten opzichte van een jaar eerder.

AI kan helpen om misbruik en omzetkansen zichtbaar te maken

Volgens experts maken veel softwarebedrijven de fout om telemetriegegevens slechts te verzamelen, zonder ze te analyseren of te benutten voor verbetering of handhaving. Moderne AI-modellen kunnen patronen in gebruik detecteren, afwijkingen herkennen en rapportages automatiseren. Hierdoor kunnen bedrijven sneller zien:

• waar hun software illegaal wordt gebruikt,
• welke functies veel of weinig worden benut,
• hoe potentiële klanten zich gedragen,
• waar omzetkansen liggen, bijvoorbeeld door onrechtmatig gebruik om te zetten in betaalde licenties.

Piraten als potentiële klanten? In sterke marktregio’s werkt het

In landen met stevige handhaving van intellectuele eigendomsrechten blijkt het verrassend haalbaar om illegale gebruikers te converteren naar betalende klanten. Succesvolle bedrijven zien piraterij niet alleen als juridische strijd, maar als commerciële kans.

Zij integreren compliance-teams actief in de verkoopafdeling. Inbreukdata wordt daar gezien als een pipeline vol potentiële leads: gebruikers die het product al kennen en waarderen, maar nog niet betalen.

Naar voorspelbare prijsmodellen tegen 2027

Veel softwareleveranciers bekijken daarnaast hoe prijsmodellen piraterij kunnen terugdringen. Onvoorspelbare kosten of onduidelijke licentievoorwaarden kunnen ertoe leiden dat gebruikers – bewust of onbewust – naar ongeautoriseerde versies grijpen.

Daarom overweegt een aanzienlijk deel van de industrie vóór 2027 over te stappen op:

• Prepaid-modellen (38%) – vooraf betalen voor een bepaald gebruiksvolume.
• Post-paid-modellen (43%) – achteraf betalen op basis van werkelijk gebruik.

Beide modellen moeten het kostenplaatje transparanter maken en illegaal gebruik minder aantrekkelijk of minder noodzakelijk.

Een nieuwe aanpak: compliance als commerciële functie, niet als juridische strijd

De conclusie uit het onderzoek is duidelijk: bedrijven die licentiehandhaving uitsluitend benaderen via juridische weg, boeken beperkt succes.
De beste resultaten worden behaald door organisaties die compliance verweven met sales, gebruiksgegevens inzetten als commercieel instrument en investeren in betere zichtbaarheid van hun software-ecosysteem.

Kort gezegd: wie begrijpt hoe zijn software écht wordt gebruikt, kan piraterij niet alleen bestrijden, maar zelfs benutten als groeikans.

Door: Drifter