Ubuntu 25.04 ‘Plucky Puffin’ nu beschikbaar met GNOME 48 en Linux kernel 6.14

Ubuntu 25.04 ‘Plucky Puffin’ verschenen met GNOME 48, triple buffering en nieuwe devpacks

Canonical heeft Ubuntu 25.04 uitgebracht onder de codenaam Plucky Puffin. Deze nieuwste tussentijdse release, verschenen op 17 april 2025 volgens de halfjaarlijkse releasecyclus, focust sterk op ontwikkelaars, prestatieoptimalisaties en moderne hardware-ondersteuning. Ubuntu 25.04 bevat de nieuwste GNOME 48 desktopomgeving, introduceert Canonical’s triple buffering-technologie voor vloeiendere animaties, en biedt vernieuwde ontwikkeltooling zoals devpacks voor populaire frameworks.

GNOME 48 met batterijbeheer, HDR en welzijnsfuncties

GNOME 48 brengt diverse nieuwe functies en visuele verfijningen. Zo is er een nieuwe Preserve Battery Health-modus toegevoegd, waarmee de acculevensduur van laptops aanzienlijk wordt verlengd door het laadgedrag te optimaliseren. Daarnaast bevat deze release een Wellbeing Panel dat schermtijd bijhoudt, notificaties kan beheren en helpt om bewuster om te gaan met computergebruik.

Ubuntu 25.04 is ook de eerste versie waarin Canonical’s eigen triple buffering-technologie standaard is ingeschakeld in GNOME. Deze verbetering zorgt voor een soepelere gebruikerservaring, met name op systemen met beperkte grafische prestaties. GNOME 48 ondersteunt bovendien standaard High Dynamic Range (HDR), wat zorgt voor levendigere kleuren en betere contrasten op compatibele schermen.

Als standaard PDF-lezer vervangt Papers de oude Document Viewer. Deze nieuwe applicatie biedt een modernere interface, snellere laadtijden en betere ondersteuning voor complexe PDF-bestanden.

Linux kernel 6.14 met verbeterde schedulers en Wine-ondersteuning

Onder de motorkap draait Plucky Puffin op Linux kernel 6.14. Deze versie introduceert onder andere sched_ext, een experimentele extensie waarmee ontwikkelaars het planningsbeleid van de kernel kunnen uitbreiden of vervangen via eBPF. Hiermee kunnen gebruikers aangepaste scheduler-logica in user-space programmeren en dynamisch toepassen zonder de kernel zelf aan te passen.

Daarnaast is er ondersteuning toegevoegd voor NTSYNC, een nieuwe driver die Windows NT synchronisatieprimitieven emuleert. Deze verbetering kan de prestaties aanzienlijk verhogen van Windows-games die draaien via compatibiliteitslagen als Wine en Proton.

De kernel-onafhankelijke bpftool- en perf-tools maken het voor containerontwikkelaars makkelijker om deze debugging- en performance-instrumenten te gebruiken, zonder afhankelijk te zijn van de kernelversie waarop ze draaien.

Vernieuwd installatieproces en opstartopties

Canonical heeft het installatieproces verder gestroomlijnd. Bij dual-bootinstallaties met Windows is er nu betere interactie met systemen die gebruikmaken van BitLocker-versleuteling, wat een soepeler installatieproces oplevert. Bovendien biedt de installer meer geavanceerde partitie- en encryptieopties voor ervaren gebruikers.

Ubuntu 25.04 introduceert Dracut als een experimenteel alternatief voor initramfs-tools. Dracut wordt in toekomstige versies mogelijk de standaard voor zowel Desktop als Server, met als doel snellere en betrouwbaardere opstartprocessen.

Devpacks en verbeterde toolchains

Nieuw in deze release zijn de devpacks, compacte bundels van ontwikkeltools die als snap beschikbaar zijn. De eerste beschikbare devpack is devpack-for-spring, waarmee ontwikkelaars snel aan de slag kunnen met het Spring Framework en Spring Boot. Deze aanpak zorgt ervoor dat ontwikkelaars eenvoudiger met de nieuwste versies kunnen werken zonder handmatige configuratie.

Ubuntu 25.04 bevat verder de nieuwste toolchains voor Python, Rust, Golang, .NET, LLVM, OpenJDK en GCC. Er zijn ook vroege versies beschikbaar van OpenJDK 24ea en 25ea, en GCC 15. Snapcraft biedt verbeterde ondersteuning voor .NET-projecten, met uitgebreidere integratie van MSBuild-opties.

AI en hardwareondersteuning

Op het gebied van AI en hardware enablement introduceert Ubuntu 25.04 ondersteuning voor de nieuwste Intel Core Ultra 200V-processors met geïntegreerde Intel Arc GPU’s. Deze release biedt ook ondersteuning voor de discrete Intel Arc B580 en B570 GPU’s. Dankzij optimalisaties in raytracing via Intel Embree kunnen 3D-applicaties zoals Blender tot 30% sneller frames renderen, vooral bij gebruik van GPU-acceleratie.

Voor ARM64 is er nu een officiële Ubuntu Desktop ISO beschikbaar, waarmee gebruikers Ubuntu kunnen draaien op ARM-gebaseerde laptops en virtuele machines. Dit maakt het platform toegankelijker voor ontwikkelaars die experimenteren met ARM-hardware.

Ook op het gebied van confidential computing zet Canonical stappen vooruit. Ubuntu ondersteunt nu AMD SEV-SNP op on-premise virtualisatiehosts dankzij QEMU 9.2. Dit maakt het mogelijk om vertrouwelijke virtuele machines te draaien in datacenters met Ubuntu als zowel host- als gast-besturingssysteem.

Ondersteuning en toekomst

Als tussentijdse release heeft Ubuntu 25.04 negen maanden ondersteuning tot januari 2026. Ubuntu 25.04 is direct te downloaden van de officiële release server. Voor wie stabiliteit en lange termijn support verkiest, blijft Ubuntu 24.04 LTS ‘Noble Numbat’ de aanbevolen keuze, met vijf jaar standaard support en optioneel uitbreidbaar tot tien jaar met Ubuntu Pro.

Met Plucky Puffin blijft Canonical inzetten op een moderne ontwikkelervaring, geoptimaliseerde prestaties en brede hardwareondersteuning, in lijn met de wensen van zowel ontwikkelaars als eindgebruikers.

Door: Drifter