Strengere regels voor Buy Now, Pay Later-diensten: minderjarigen worden geweerd

De populaire buy now, pay later-apps (BNPL) zoals Klarna, Afterpay/Riverty en Alma krijgen vanaf nu met veel strengere regels te maken. Vooral één maatregel springt eruit: jongeren onder de 18 jaar mogen niet langer gebruikmaken van deze diensten. Dit moet voorkomen dat jongeren ongemerkt schulden opbouwen die ze niet kunnen afbetalen.

Waarom deze maatregel?

BNPL-diensten zijn de laatste jaren sterk ingeburgerd in België. Vooral kleding en online aankopen worden vaak via “later betalen” afgerekend. Jongeren maakten hier opvallend veel gebruik van: ongeveer één op de vier jongeren gebruikte al eens zo’n dienst, vaak zonder te begrijpen dat het eigenlijk om een lening gaat — inclusief mogelijke incassokosten bij te late betaling.

Dat gebrek aan inzicht in financiële verantwoordelijkheid zorgt voor problemen. Steeds vaker bleek dat jongeren betalingsachterstanden opliepen, waardoor er incassoprocedures volgden en de schuld alleen maar groter werd.

Verbod voor jongeren onder 18 jaar

Vanaf nu geldt een duidelijk verbod:
BNPL-diensten zijn verplicht om minderjarigen te weren.

• Er moet een leeftijdscontrole plaatsvinden vóór de dienst aangeboden wordt.
• Als blijkt dat de gebruiker minderjarig is, mag geen betalingsregeling of krediet worden verstrekt.
• Diensten die dat toch doen, riskeren zware sancties.

Ook strengere controle voor volwassenen

Niet alleen jongeren worden beschermd. BNPL-diensten vallen voortaan officieel onder de wetgeving rond consumentenkrediet. Dat betekent dat ook meerderjarige gebruikers niet zomaar kunnen rekenen op achteraf betalen.

Vanaf nu geldt:

• De aanbieder moet controleren of de klant financieel in staat is om de lening terug te betalen.
• Bij twijfel over de draagkracht mag het BNPL-krediet niet aangeboden worden.
• Ook banken moeten dezelfde controle toepassen op kleinere kredieten, iets wat vroeger niet vereist was.

Deze aanpassing moet voorkomen dat mensen met een beperkt inkomen zich in schulden steken die vooraf al onrealistisch waren om terug te betalen.

Hoe worden gebruikers gecontroleerd?

Diensten mogen zelf kiezen hoe ze de leeftijds- en kredietwaardigheid controle uitvoeren, maar die moet wel aantoonbaar betrouwbaar zijn.

Als de huidige systemen onvoldoende blijken, kan de overheid verplichten dat BNPL-aanbieders gebruikmaken van officiële digitale identificatiemiddelen, zoals:

• Itsme
• MyGov-app

Met zulke controles kan leeftijds- of identiteitsfraude vrijwel volledig worden uitgesloten.

Zware boetes bij overtreding

Wie zich niet aan de regels houdt, riskeert forse sancties.
De overheid kan boetes opleggen tot:

• 800.000 euro, óf
• 6 procent van de totale jaaromzet

Daarnaast wordt er actief gecontroleerd; BNPL-aanbieders kunnen zich dus niet eenvoudig onttrekken aan de nieuwe verplichtingen.

Doel van de nieuwe wetgeving

De overheid wil vooral financiële bescherming bieden, vooral aan jongeren en kwetsbare consumenten. De belangrijkste doelen:

• voorkomen dat jongeren onbedoeld schulden opbouwen;
• impulsief shoppen op krediet ontmoedigen;
• duidelijk maken dat BNPL géén “gratis betaling uitstel” is, maar een echte lening;
• consumenten bewust maken van hun financiële verantwoordelijkheden.

Wat verandert er concreet voor de gebruiker?

De “koop nu, betaal later”-formule blijft bestaan, maar wordt strenger gereguleerd dan ooit. Minderjarigen worden volledig geweerd, en ook volwassenen zullen eerst moeten bewijzen dat ze financieel in staat zijn hun leningen af te lossen. De overheid wil zo voorkomen dat BNPL verandert in een gemakkelijke opstap naar schuldenproblemen — en zet daarvoor stevige juridische instrumenten in.

Door: Drifter